دوره 7، شماره 18 - ( مقالات پذیرفته شده آماده انتشار 1394 )                   جلد 7 شماره 18 صفحات 80-69 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


مازندران ، alashtya@yahoo.com
چکیده:   (37743 مشاهده)

اولین‌ زمینه‌های ورود شعر فارسی به هندوستان را می‌توان مربوط به دوره حکومت‌ غزنویان دوم در شمال هندوستان و شعر کسانی چون مسعود سعدسلمان به‌حساب آورد. موج‌ دوم نفوذ شعر و زبان فارسی را در هندوستان می‌توان ناشی از حمله مغول و پناهنده‌شدن بسیاری از دانشمندان و صوفیان و شاعران ایرانی‌نژاد به شمال هندوستان دانست که حاصلش ظهور شاعران بزرگی چون امیرخسرو دهلوی و امیرحسن دهلوی است. موج سوم و عظیم‌‌ترین‌‌ موج نفوذ شعر، زبان و فرهنگ ایرانی در هندوستان در عصر حکومت بابریان هند رخ داد که قریب‌ به سیصدسال کانون شعر و شاعری فارسی را به خارج‌ از قلمرو طبیعی زبان‌ فارسی، یعنی هندوستان و صوبه‌های وابسته‌ به آن، انتقال داد و به پیدایش «سبک‌ هندی» در شعر فارسی انجامید. در این مقاله برآنیم‌ که به معرفی ویژگی‌های شعر سه‌تن از بزرگ‌ترین شاعران آغازین این جریان شعری ‌ـ عرفی، ظهوری و طالب‌آملی‌ـ بپردازیم‌ و نشان دهیم که چگونه‌ ویژگی‌هایی که آنها وارد شعر فارسی کرده‌اند، به‌دست شاعران فارسی‌گوی هندی‌تبار پی‌‌گرفته شد و به‌شکل ویژگی‌های غالب شعر «طرزخیال» یا همان شعر شاعران هندی‌تبار پارسی‌گو، که برجسته­ترین آنها بیدل دهلوی است، درآمد و شعر فارسی در بخش عظیمی از هندوستان گسترش یافت و این حضور و حیات همچنان‌ تا سیطره‌ و دست‌اندازی انگلیسی‌ها بر هندوستان ادامه داشت. 

متن کامل [PDF 3925 kb]   (3577 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى

فهرست منابع
1. آملی، طالب (بی‌تا) کلیات اشعار. به اهتمام و تصحیح و تحشیه شهاب طاهری. تهران: کتابخانه سنایی.
2. خان آرزو، سراج‌الدین علی (1359) سراج منیر. تصحیح سید محمداکرم اکرام. مرکز تحقیقات ایران و پاکستان.
3. زرین‌کوب، عبدالحسین (1363) سیری در شعر فارسی. تهران: نوین.
4. شفیعی‌کدکنی، محمدرضا (1366) شاعر آینه‌ها (بررسی شعر بیدل و سبک هندی). تهران: آگاه.
5. شفیعی‌کدکنی، محمدرضا (1375) شاعری در هجوم منتقدان. تهران: آگه.
6. شیرازی، عرفی (1378)کلیات عرفی شیرازی. به‌کوشش و تصحیح ولی‌الحق انصاری. دوجلد. تهران: دانشگاه تهران.
7. صفا، ذبیح‌الـله (1364) تاریخ ادبیات ایران. جلد 2 و 1/5. تهران: فردوس.
8. ظهوری ترشیزی، ملانورالدین (بی‌تا) دیوان ملا نورالدین ظهوری ترشیزی. نول کشور هند. چاپ سنگی.
9. لودی، امیر شیرعلی‌خان (1334ق.) تذکره مرآت‌الخیال. چاپ سنگی بمبئی.
10. نعمانی، شبلی (1368) شعرالعجم. ترجمه سیدمحمدتقی فخرداعی گیلانی. سه جلد. چاپ سوم. تهران: دنیای کتاب.
11. واله داغستانی، علی‌قلی (بی‌تا) ریاض‌الشعرا. نسخه کتابخانه ملک. ش 4301.

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.